In de sjoel - de vis en de boom.
In het kader van 'De kleur van je leven' zijn we in de sjoel te Leeuwarden.
Awram vertelt in de sjoel over de vis en de boom.

Veertien mensen gaan mee naar de sjoel/synagoge. Vrouwen en mannen met 5 verschillende religies en levensovertuigingen en ieder hun eigen beleving daarbij. En die eigen beleving geeft kleur aan ieders leven.
Eerst lopen we langs de voorkant van de oorspronkelijke grote synagoge. Dat is nu een dansschool. Tijdens de oorlog is de Joodse gemeenschap grotendeels verdwenen omdat veel Joden zijn weggevoerd en in concentratiekampen vermoord. Aan de achterkant van het gebouw is de Sjoel van de orthodox Joodse Gemeenschap Friesland.
We worden gastvrij opgewacht. De mannen krijgen een keppeltje.
De sjoel is in de vroegere kosterswoning van de synagoge. De inrichting komt grotendeels uit Gorredijk en deze sjoel is in 1982 geopend. Awram is met pensioen en heeft nu tijd om zich te verdiepen in de Thora. Hij leidt nu ook een dienst in de Sjoel.
Centraal staat de vraag wat kleurrijk voor je betekent, ook vanuit het geloof. Voor Awram was het vooraf de eerste keer dat hij hier diep over na heeft gedacht. 'Dus kort geleden heb ik ontdekt, dat kleurrijk prachtig is', zegt Awram. Hij legde uit dat kleuren grote invloed hebben op mensen, kijk naar de  natuur, de planten.
"Wij mensen kunnen de kleurrijke ladder beklimmen waardoor onze kennis kan stijgen", zegt Awram. "Wat je ziet en onder woorden wilt brengen, is een uitdaging in je leven. Kleurrijk kijken we ook naar elkaar en naar problemen. Een slechte eigenschap is om het 'ik' daarbij het belangrijkste te vinden. We laten elkaar vaak niet zo vrij als we bedoelen. Maar als je bedoelingen goed zijn, kun je nooit iets echt verkeerd zeggen. De vraag is dan naar de bedoeling van de ander. We moeten elkaar niet afrekenen op het eens willen zijn met elkaar".  Hierover spreken we met elkaar, ieder vanuit de eigen overtuiging en beleving. Als het wat spannend wordt, zegt Awram: "Veroordeel een vis niet door in een boom te moeten klimmen". Een vis kan niet iets doen wat niet bij een vis hoort. Dus probeer elkaar eerst te begrijpen.

We bekijken de inrichting van de sjoel en de Thorarollen met Koningsmantel en Kroon. Met op hun "borst' de Davidsster. Een actuele discussie is in de sjoel, om de gordijnen tijdens een plechtigheden wel of niet te sluiten. Angst voor agressie leeft weer bij Joodse mensen. Ze merken dat buiten een keppeltje opdoen of zichtbaar een Joods sieraad dragen, ook vervelende reacties oproept. Openheid is belangrijk, maar je bent dan ook kwetsbaar. Zeker de oudere mensen voelen zich terug geworpen op wat tijdens de oorlog is gebeurd.
Hierdoor komen we weer terug bij het kleurrijk mogen zijn. Het zou geweldig zijn wanneer ieder open wil staan voor de rijkdom van die verschillende kleuren.

Bij het kleurrijk samenleven is voor mij een geloofsadvies belangrijk:
Behandel de ander net zo als je zelf behandeld wilt worden.
Want: Uiteindelijk gaat het er niet om wat wij van elkaar weten,
maar wel om wat wij voor elkaar betekenen.

Corry Nicolay is PKN predikant kleurrijke communicatie.
(corrynicolay@hetnet.nl - www.kleurrijkgeloven.nl)