De Kleurrijke Weg van Vrede en Gastvrijheid

In de brochure onderstaand artikel van Corry Nicolay:

De Kleurrijke Weg van Vrede en Gastvrijheid

Veel mensen zijn na een vakantie vol van de gastvrijheid die zij elders hebben ervaren. Deze gastvrijheid vormt in Friesland de basis van het ‘Kleurrijk Fryslân Pad’. Samen met Moslims, Hindoes, Joden en andere Nederlanders wordt regelmatig een deel van een route gewandeld. De route kan leiden langs een moskee en een boeddhistisch klooster, een joodse begraafplaats en oude terp met karakteristiek Fries kerkje, een historische plaats met oorlogsherinneringen, en ga zo maar door. Allemaal locaties en centra die van betekenis zijn voor culturen en godsdiensten van de oude en nieuwe Friese geschiedenis. In de al langer bestaande en nieuwe centra vervult de eigen groep de rol van gastvrouw en gastheer.

Tijdens de route merken we dat pelgrimages en bedevaartstochten in alle religieuze tradities voorkomen, ook in de islam. Al wandelend vertelt Zeyna over haar pelgrimsreis naar Mekka. ‘Allemaal droegen we witte kleren, iedereen was daardoor gelijk. De vrouwen en mannen wandelden in twee verschillende rijen rond de Heilige Zwarte Steen (de Ka’aba) en volgden de route van de tweestrijd in jezelf, oftewel de strijd met de duivel, het kwade in jezelf.’ Met mooie ogen vertelt ze over haar diepe geloofsbeleving daar in Mekka en de band die ze zo heel byzonder met alle medemensen ervaarde. ‘Dan kun je huilen van vreugde en tegelijk diepe pijn voelen omdat we het lang niet altijd goed doen met elkaar op aarde. De Salam (Vrede Gods) is soms zo vreselijk ver te zoeken.’ Maar gelukkig blijft volgens Zeyna de Salam wenken, blijft Allah (God) je vragen om samen de weg van vrede met mensen op aarde te gaan. Midden in Friesland luisteren we en vergeten helemaal te wandelen.

Wanneer we de pas er weer in zetten, hebben we het ineens over onze kleding en hoofdbedekking. De ene Moslimsvrouw vindt dat gesloten kleding bij haar geloof hoort, terwijl andere Moslimvrouwen daar heel anders over denken. In de Koran staat dat een vrouw haar versierselen dient te bedekken en ze niet mag gebruiken enkel alleen om anderen, vooral mannen, uit te dagen. De Moslimvrouwen knikken goedkeurend wanneer ik weet wat die versierselen van een vrouw zijn, namelijk haar borsten en haar. Mijn kennis wordt beloond met een vriendelijk klopje op mijn arm, waarna Hindoestaanse koekjes uit de tas worden gehaald.

Rok over de knie
De Moslim, Hindoe en Joodse vrouwen kijken mij vragend aan. ‘Wat vind ik er nu van?’ Dan is het heel verleidelijk om je westerse mening te geven. Maar eigenlijk vind ik dat vrij arrogant en niet helemaal eerlijk, wanneer je naar onze eigen emancipatiegeschiedenis kijkt. Daarom leg ik uit welke discussies we vanuit het Christelijke geloof hebben gehad. Dat vrouwen in Nederland vroeger op straat en zeker naar de kerk haast allemaal een hoed of hoofddoek droegen. Dat vrouwen vroeger een rok over de knie droegen en dat ik heb meegemaakt dat meisjes op school voor het eerst een lange broek mochten dragen. Omdat het altijd zo hoorde dacht ik eerst ook dat dit vanuit de Bijbel eigenlijk niet mocht.

Net zo zal het ook wel eens met de discussies over bedekking van de versierselen van vrouwen in de Koran kunnen zijn. Daar kunnen vrouwen heel verschillend over denken. Want niet alleen het geloof, maar ook wat je bent gewend en de thuiscultuur spelen een belangrijke rol. Juist omdat het met je geloof en je kwetsbare gevoel voor ‘goed zijn’ heeft te maken, kun je niet zomaar zeggen: die heeft gelijk en die heeft ongelijk.

Henna
We zijn het erover eens dat je als vrouw vrij hoort te zijn en ook de tijd moet nemen om daar zelf over na te denken. ‘En maakt het nu eigenlijk zoveel uit?’, vraagt een dicht geklede moslim vrouw aan een open geklede vrouw. ‘Het gaat er toch vooral om hoe je mens bent. Of je eerlijk leeft en omkijkt naar anderen.’ Een vrouw knikt en zegt: ‘Het zijn tenslotte versierselen waarmee wěj zijn geschapen, Vreemd dat anderen zich zo druk kunnen maken over het bedekken van onze eigen versierselen. Het siert mensen wanneer ze een beetje respect hebben voor de principes van vrouwen, zo verschillend als we zijn.’ De onbedekte en bedekte hoofden knikken unaniem. We nemen wat Turks fruit en komen bij een joodse begraafplaats. ‘Mag ik zo wel binnenlopen?’, vraagt een Moslimvrouw, terwijl ze haar handen laat zien. Ineens grinnikt ze: ‘Corry heeft het ook’. Haar en mijn handen zijn getekend met henna. De Joodse vrouw reageert verbaasd op de vraag. Hoezo? Natuurlijk mag je met getekende hennahanden binnenlopen, met of zonder hoofddoek. Het gaat om de houding van respect en eerbied voor de doden en dus ook voor de levenden. De Joodse vrouw legt de betekenis van verschillende teksten uit.

Verbondenheid
Terug op straat vertellen de we over de betekenis uit van onze getekende handen. Afgelopen weekend vierden we een Islamitisch vrouwenfeest omdat een meisje ging trouwen. Voor het versieren van de handen was een Marokkaanse vrouw gevraagd. Want Turkse vrouwen weten hoe mooi dat in Marokko gebeurt. De vloeibare henna werd in een spuit gedaan en via een dikke naald boven op de hand gespoten. Prachtige figuren werden met de henna getekend via de vingers naar de hand, kunstig uitlopend op de arm. Ook mijn hand werd toen uitnodigend gepakt. Wilde ik openlijk het teken van onderlinge verbondenheid en solidariteit tussen vrouwen? Geboeid zag ik hoe de henna mijn hand versierde. Het voelde warm wanneer de henna in de huid trekt. Met de getekende handen voorzichtig voor ons uit gestoken, dansten we volop. Wat een plezier! De vrouwen luisteren naar onze uitleg en we voelen de onderlinge verbondenheid en vrouwensolidariteit. Het is goed om al wandelend deze kracht samen te delen op de Weg van Vrede en Gastvrijheid.