De komende weken zijn er verschillende gedenkdagen en feesten in Kleurrijk Fryslân. Een waaier van betekenissen van Licht vouwen zich open: namelijkhet herdenken van levenslicht vanuit blijvende verbondenheid, het licht van Willibrord, van Divali, van mensonterend geweld in de Kristalnacht, het licht van Sint Maarten en van de onderlinge eenheid tussen mensen. Het Lichtjesfeest Divali heeft hierbij prachtige raakvlakken.

Het Hindoestaanse Lichtjesfeest Divali valt door de maanstand dit jaar op 9 november. En dan ben ik in Nepal en maak daar het feest van de 1000 lichtjes mee samen met Nepalese mensen bij hun thuis en natuurlijk ook buiten op straat.
In Fryslân vertelt pandita Bea Ramai over het Lichtjesfeest Divali.
Het feest is gewijd aan Laksmi, de godin van geluk en licht, welzijn en voorspoed. Zij staat symbool voor het Absolute van de Godsnaam OHM. De lichtjes symboliseren de overwinning van het goede op het kwade, van het licht op de duisternis. Thuis en in tempels worden diensten gehouden ter ere van Mahâ Laksmi, waarbij veel lichtjes worden aangestoken en wierook gebrand.

De vertegenwoordigster voor Laksmi is de vrouw in een gezin en familie. De lichtjes symboliseren voor alle vrouwen dat het licht een deel van hun zijn is. Elk jaar in oktober/november, maakt de vrouw het huis schoon en geurig. Alles gaat zij gereed maken voor bezinning en voor rituele handelingen. Vrouwen en mannen reinigen zichzelf door de onthouding van vlees, vis en alcohol. Want zij willen helemaal open staan voor de betekenis van het licht.

Het licht brandt in een dia, dit is een schaaltje met zuivere boter en een lontje.
Het licht betekent zuiverheid, warmte en het verdrijven van duisternis.
Echt licht betekent: licht wensen voor de hele wereld. Daarom heeft de Godin Laksmi lichten in haar vele handen voor alle mensen, planten, dieren. Bij dat licht gaat het om het besef van menselijk leven: om vrede in de wereld: een taak voor ieder mens. Alle mensen kúnnen vrede geven aan anderen, kunnen vrede geven aan de schepping, aan de wereld, als zij dat willen. Het gaat er dan om dat de mensen die lichtkwaliteiten in hun leven proberen waar te maken. De godin Laksmi geeft daarvoor licht en warmte zonder onderscheid des persoon en zonder er iets voor terug te vragen, ze geeft het licht belangeloos. En de mensen die dit licht uitstralen, geven warmte aan iedereen, zonder te letten op religie, uiterlijkheden, sociale klasse of status. En deze warmte is écht, als ze door iedereen als weldadig wordt ervaren.

Het Lichtjesfeest Divali wenst dus echt alle mensen geluk, voorspoed, schoonheid en welzijn. En daarmee raakt het deze weken de waaier van de andere gedenkdagen en feesten in onze samenleving.

Corry Nicolay, interculturele communicatie.