OGEN EN KLEUREN VAN DE STUPA

Foto: de Stupa in Botnath in Nepal, foto Bote Nicolay

Na een lange vlucht landen in Kathmandu, de hoofdstad van Nepal. We bezoeken daar ons project, een computerinstituut voor arme studenten. Natuurlijk gaan we ook naar de grote, indrukwekkende Stupa in Botnath, een wijk in Kathmandu. Prachtig steekt de Stupa af tegen de stralende blauwe lucht. Overal om ons heen zien we de kleuren die centraal staan in de Boeddhistische levensovertuiging: blauw, wit, rood, groen en geel. Het zijn de vijf elementen van het leven: blauw is de lucht, wit is de wolken, rood is het vuur, groen is het water en geel is de aarde. Het zijn de kleuren die elke Stupa versieren en het zijn de kleuren van de gebedsvlaggetjes. Een Stupa is een Boeddhistisch heiligdom, wat omhoog wijst en de ingang op het Oosten heeft, daar waar de zon het duister van de nacht verdrijft. De Stupa wijst naar de lucht, het hemelse.
De kleuren komen mij als Christen vertrouwd voor, maar ja wat wil je ook, het Hindoeďsme en Boeddhisme hebben tenslotte al veel oudere papieren en dus oudere waarheden. Ik geloof dat wijsheden alle eeuwen door meegenomen worden door mensen en steeds weer vanuit de eigen beleving betekenis krijgen. Want ook ik ken de vijf levenskleuren die voorkomen in de verschillende Christelijke kerken. Zo is de kleur blauw van de ikonen als de kleur van het aardse, de kleur wit van het reine, het hemelse, de kleur rood vertelt over het vuur van Heiligheid en het vuur van liefde, over dat wat mensen kan doen open bloeien als een bloem. Als een lotus, leert het Boeddhisme, een tere en tegelijk krachtige bloem.
De kleur groen is de kleur van hoop, de kleur die vertelt dat een mensen op aarde als een vis in het water vrijuit door het leven zouden mogen ‘zwemmen’ en de kleur geel is het goud van het hemelse wat mensen op aarde zichtbaar kunnen maken door hun manier van leven.

In een tempel wijst onze Boeddhistische vriend omhoog en zien we het blauwe plafond met de gele balken. ‘Kijk’, zegt hij, ‘de lucht (blauw) en de aarde (geel) komen in het plafond samen.’ Het ontroert mij. Wat prachtig. Het doet me denken aan de hemel en aarde die elkaar kunnen raken door onze manier van mens-zijn, onze manier van leven.
Dat kan door Verlichting, zegt de Boeddhist. Open je voor de parels van het leven, open je voor de vier edele waarheden:

  1. Er is leed. 'Het leven zit vol pijn en verdriet'.
  2. De oorzaak van die pijn en verdriet is het niet tevreden zijn, de begeerte, hechten aan het leven.
  3. Het leed kan ophouden te bestaan door je los te maken van begeerte, door verlichting.
  4. Volg daarom het achtvoudige pad van juist inzicht, levensdoel, mild leven, sterven, denken, mediteren, van levenswaarden en de dood.
Ik kijk naar het plafond, zie de uitnodiging van hemel en aarde en denk aan aloude woorden:

Niet wat wij van elkaar weten is belangrijk, belangrijk is wat wij voor elkaar betekenen.

Ik knipoog naar de levensjuwelen van het plafond en zie de juwelen van levenskleuren waaien in de lucht. Het is goed hier te zijn en de sfeer van mildheid en mededogen te mogen inademen.

Corry Nicolay, interculturele communicatie.