Begin deze eeuw zijn onze projecten gestart in Nepal. Jongens en meisjes, hele gezinnen afkomstig uit de laagste kaste in Nepal grijpen met beide handen de kansen aan om een positieve draai aan hun toekomst te geven. ‘Helpt het nu echt? Verandert er echt iets voor hen?’, vragen mensen in Nederland. Wij merken dat er veel druppels op goede plaatsen vallen.
De rug wordt gestrekt. Blij en met glans in de ogen staan de vrouwen en mannen voor ons en ontvangen voor het eerst van hun leven een Identiteitskaart. De eigen foto en duim staan er op. Als een kostbaar iets steken de vrouwen de Identiteitskaart in hun sari en de mannen dragen de kaart even in het rond. Hun leven lang waren de Musahar-mensen onaanraakbaar, leefden ze als oud vuil. Hun kinderen teerden uit en iedereen leefde bij het moment. De mannen probeerden elke dag een vis te vangen en de vrouwen werkten voor wat rijst de hele dag op het veld van de rijken. Toen besloot de regering dat het vissen verboden werd, omdat de rivier onder het wildreservaat ging vallen. De mensen verhongerden nog meer en alles was troosteloos en grauw. Eind 2000 zijn we als bestuur van de Stichting Studentenproject in Nepal bij Ram Rayal, die onze contactpersoon is naar arme studenten. Meisjes en jongens worden gesponsord door mensen uit heel Nederland en kunnen daardoor studeren.
Dan vertelt Ram Rayal over zijn droom. Op een vrij eenvoudige manier kun je volgens hem een heel Musahardorp een kans bieden uit de ellendige cirkel van uitzichtloze armoede te komen. ‘Morgen neem ik jullie mee, dan kun je het zelf zien. Beloof niets, kijk en luister alleen’, is zijn advies. Ons bestuur: Froukje Nijholt, Sjoukje Lania, Bote Nicolay en ik, we lopen rond en zien hoe armoede mensen uitholt en ontmenselijkt. We luisteren naar Ram en naar de vrouwen en mannen van het Dorpscomitè wat door Ram is opgericht. Materiaal voor eenvoudige huizen is nodig, materiaal wat niet tijdens de moesson oplost en wegspoelt. Hurktoiletten met sceptictanks zijn belangrijk voor de gezondheid en graag ook een waterput. En natuurlijk een stukje land waar de mensen zelf groente en rijst kunnen verbouwen, wat helpt om de eerste honger te verminderen. De kinderen gaan helemaal niet naar school, want dat kost geld. Schoolkleren, schoolgeld en eten, want hoe kun je naar school gaan met een lege buik? Dankzij royale steun uit Nederland en de Wilde Ganzen lukt dit allemaal. Twee jaar later komen we terug en zien de verandering. Trots laten de mensen hun zelfgebouwde huizen zien. Het zijn eigenlijk hutten, maar zij voelen zich er thuis in. De eerste groep kinderen gaat naar school, dankzij een actie op Vlieland. Een eenvoudig buurthuis wordt gebouwd dankzij een actie in ter Idzard. We vergaderen met het Dorpscomitè en luisteren naar hun plannen. De vrouwen voeren het woord en de mannen luisteren.
En nu zijn Bote en ik er weer en merken dat het dorp wat is teruggevallen, de ene groep wil verder vooruitkijken en een ander deel vindt het wel goed zo. Maar wanneer de Identiteitskaarten worden uitgedeeld voelen we hun grote vreugde. De vrouwen steken een bloem in hun haar en gaan voor ons dansen, een dankjewel-dans. Ontroerd beseffen we wat dit betekent. Als je weer kunt dansen, dan is er iets met je gebeurd, dan beleef je iets positiefs aan je mens-zijn. Blij stap ik in de kring en dans met hen mee. We bedanken de vrouwen voor hun dans en zeggen dat we alleen maar sàmen goede dingen kunnen doen. Alleen zij weten wat belangrijk is voor hen is in hun leven en in hun situatie. Wij kunnen daar naar luisteren en kijken en proberen dit te begrijpen. Want wij maken niet uit wat er gebeurt, we besluiten dit samen. .
Heel goed beseffen wij dat je hiermee niet een samenleving verandert. Wel kun je mensen serieus nemen en proberen hun kansen te bieden hun eigen leven zelf op te pakken. En dat kan. De volgende ochtend worden we meegenomen naar het dorpshuis. Zo’n 40 Musahar- kinderen krijgen daar ’s morgens vroeg bijles van enkele gesponsorde studenten. Blij laten ze ons hun schriften en boeken zien. Hun ouders hebben deze kans nooit gehad en zij kunnen straks schrijven en lezen. Niet meer een duim zetten, maar je eigen naam kunnen schrijven! Daarna gaan de kinderen geïntegreerd naar de school in het dorp. Het is een nieuwe situatie voor iedereen, dat deze kinderen ‘zomaar’ tussen de andere kinderen zitten. Ze kunnen naar school dankzij de financiële steun uit Nederland en dat geeft hen een zekere status.
Al met al vallen veel druppels op goede plaatsen en ze geven mensen de kans om te geloven in een betere toekomst voor henzelf en voor hun kinderen. Dit kan alleen goed blijven gaan als wij in Nederland steeds weer eerst naar hen willen kijken en luisteren.
Corry Nicolay is voorzitter van de Stichting Studenten en Musahar Project Nepal.
Zie: www.studentenproject-nepal.nl
Foto’s: