September 2010 : De rijkdom van herkenning.
In India maak ik in de wereldstad Varanasi aan de oever van de rivier Ganges, het avondritueel mee. We mogen helemaal vooraan zitten en wat we zien is prachtig. Duizenden mensen zitten op de trappen aan de oever van de voor hen heilige rivier de Ganges en nog eens honderden mensen zitten in bootjes en hebben lichtjes bij zich.
We maken het Hindoestaanse avondritueel mee waarmee de dag wordt afgesloten.
Ik zit stil te kijken en te luisteren. En ineens merk ik dat ik me geen toeschouwer meer ben, maar me aangeraakt voel en opgenomen in de beleving. Want ik ervaar herkenning.
Natuurlijk, het is een hindoestaans ritueel, dus niet hetzelfde als mijn christelijke geloof.
Maar ik ervaar wel herkenning. Want zie en luister:
- de klokjes luiden en nodigen de mensen uit om in die andere werkelijkheid van God (OHM) te stappen – wat doet denken het klokje wat luidt aan het begin van een dienst in de RK-kerk
- de jonge priesters blazen op een grote schelp - wat doet denken aan het blazen op de Joodse ramshoorn.
- water wordt als symbool van leven, bewogen van de ruimte buiten je, naar jezelf , naar de medemensen en weer naar jezelf. En ongemerkt klinken in mij de woorden: ‘heb God lief met al wat in je is en je naaste als jezelf.’
- vuur wordt op dezelfde manier bewogen, als gebed om het kwade te verbranden en dat het goede je mag verwarmen
- de wierook wordt ook zo bewogen en ik ruik de geur die ons aankleeft en met elkaar en met goddelijke aanwezigheid verbindt – en in gedachten zie ik het wierookritueel in de kerk
- wanneer de lotusblaadjes in het rond worden gestrooid, herken ik de handreiking naar de Boeddhisten die aanwezig zijn bij het avondritueel.
Vanuit de herkenning, voel ik dankbare blijdschap dat we als verschillende gelovigen dichter bij elkaar zijn dan vaak wordt gedacht. Onze geloofsrituelen hebben we van oudsher van elkaar ontvangen en ieder vanuit het eigen geloof betekenis gegeven. Dat is ware rijkdom, volgens mij een rijkdom die van God komt. Mijn gedachten gaan naar woorden van Jacobus uit H.1 vanaf vers 16:
Geliefde broeders en zusters, vergis u niet: elke goede gave,
elk volmaakt geschenk komt van Boven, van de Vader van de hemellichten.
Het geloof in Jezus Christus staat niet toe dat u elkaar op uiterlijkheden beoordeelt.
Laat ieder mens zich haasten om te luisteren en traag zijn om te spreken.
En daar aan de oever van de Ganges ervaar ik dat we mogen leven binnen geschenk van liefde van de Schepper van leven, vanuit God, zoals ik dat geloof door Jezus.
Dan hoor ik de priester zeggen: ‘Beloved people can love others’.
En ik zie het voor me: hoe mooi het kan zijn wanneer we open willen staan
voor herkenning van elkaars waarde als mens, elkaars geloof en overtuiging,
dat we blijdschap ervaren in elkaars rijkdom van rituelen en
van dat wat kostbaar is voor de ander,
van dat wat kostbaar voor het goed samen leven.
Want: Beloved people can love others
Corry Nicolay is PKN predikant interreligieuze communicatie.