Tijdens de route merken we dat pelgrimages en bedevaartstochten in alle religieuze tradities voorkomen, ook in de islam. Zo vertelt Zeyna over haar pelgrimsreis naar Mekka. ‘Allemaal droegen we witte kleren, iedereen was daardoor gelijk. De vrouwen en mannen wandelden in twee verschillende rijen rond de Heilige Zwarte Steen (de Ka’aba) en volgden de route van de tweestrijd in jezelf, oftewel de strijd met de duivel, het kwade in jezelf.’ Met mooie ogen vertelt ze over haar diepe geloofsbeleving daar in Mekka en de band die ze zo heel bijzonder met alle medemensen ervaarde. ‘Dan kun je huilen van vreugde en tegelijk diepe pijn voelen omdat we het lang niet altijd goed doen met elkaar op aarde. De Salam (Vrede Gods) is soms zo ver te zoeken.’ Maar gelukkig blijft volgens Zeyna de Salam wenken, blijft Allah (God) je vragen om de weg van vrede samen met medemensen op aarde te gaan.
Al wandelend hebben we het ineens over onze kleding en hoofdbedekking. De ene moslimsvrouw vindt dat gesloten kleding bij haar geloof hoort, terwijl een andere moslimvrouwen graag open kleding draagt. In de Koran staat dat een vrouw haar versierselen dient te bedekken en ze niet mag gebruiken om anderen, vooral mannen, uit te dagen. De moslima’s knikken goedkeurend wanneer ik weet wat die versierselen van een vrouw zijn, namelijk haar borsten en haar. Ook de joodse vrouw wil vanuit haar geloof geen kleding dragen die teveel van haar lichaam laat zien. Een hinsdoestaanse zegt dat het voor haar meer met netjes zijn dan met geloof heeft te maken.
Ze kijken mij vragend aan. ‘Wat vind ik?’ En ik vertel liever over onze eigen emancipatiegeschiedenis met de kleding discussies die we vanuit het Christelijke geloof hebben gehad. Dat vrouwen in Nederland vroeger op straat en zeker in de kerk een hoed of hoofddoek droegen. Dat vrouwen vroeger een rok over de knie droegen. En dat ik heb meegemaakt dat meisjes op school voor het eerst een lange broek mochten dragen. Omdat het lang niet zo hoorde dacht ik lang dat dit voor een meisje vanuit de Bijbel niet mocht. Maar dat is niet zo, het ging om cultuur.
Net zo zal het ook wel eens kunnen gaan met de discussies over bedekking van de versierselen van moslima’s en jodinnen. Want niet alleen het geloof, maar ook wat je bent gewend en de thuiscultuur spelen een belangrijke rol. Juist omdat het met je kwetsbare gevoel van ‘goed zijn’ heeft te maken, kun je niet zomaar zeggen: die heeft gelijk en die heeft ongelijk. En daar zijn we het allemaal over eens.
Corry Nicolay is PKN predikant interreligieuze communicatie. (corrynicolay@hetnet.nl - www.kleurrijkgeloven.nl)
Het ‘Kleurrijk Fryslân Pad’ is samengesteld door het ‘Platform Levensbeschouwing in KleurrijK Fryslân’ en ‘Bureau De Wandelmaat’. Zie www.kleurrijkfryslan.org. Bestellen via info@kleurrijkfryslan.org